'Granice dzieci i dorosłych' Jarek Żyliński

 

    Granice - metaforyczne linie pomiędzy ludźmi, pomagające zrozumieć dzieciom i dorosłym, w którym miejscu kto i o czym decyduje. Obejmują nasze ciało, emocje, myśli i wybory. Na początku swojego życia, dzieci, ze względu na swoją niesamodzielność, zależą od zasobów rodziców. Znajdują się wtedy w ich granicach. W kolejnych latach nabywają coraz więcej odpowiedzialności za siebie. Na tym właśnie polega dorastanie oraz wychowywanie dzieci, że stopniowo wychodzą one z naszych granic, stając się samodzielnymi jednostkami, mogącymi w pełni oprzeć się na zasobach leżących w ich własnych granicach. Wzmacnianie tych granic to jedno z ważniejszych zadań w rozwoju emocjonalnym.

    Przeczytanie książki 'Granice dzieci i dorosłych', dało mi przede wszystkim większe przyzwolenie na obronę swoich GRANIC. Pokazało mi także, jak pomagać dziecku poznawać i oddzielać swoje granice od granic dorosłych. Książka to wgląd we własne emocje i ogrom pracy nad sobą, którą warto wykonać. Jak wszystkie książki wydawnictwa Natuli, czyta się ją świetnie - wszystko jest zrozumiałe i interesujące. Często opisane są konkretne przykłady sytuacji, aby lepiej zrozumieć intencje autora. Dla mnie najbardziej wartościowe są podrozdziały z konkretnymi przykładami sposobów wzmacniania granic dziecka – granic ciała, myśli, emocji, wyboru.

    W książce, jak głosi tytuł, podkreślona jest również waga granic dorosłych:

'Zdarza się, że dzieci potrafią szturmować granice osoby odpowiedzialnej za opiekę przez bezpośredni atak. Uspokajają się dopiero wtedy, kiedy dorosły jasno wyrazi swój sprzeciw. Umiejętność obrony granic przez opiekuna stanowi dla podopiecznego sygnał, że w razie zagrożenia życia będzie on umiał go ochronić.'

'Chodzi o to, żeby słyszeć cudze potrzeby i oczekiwać poszanowania dla naszych własnych.'

'Dzieci potrzebują opinii rodzica. Na jej podstawie budują swoje zdanie na temat rzeczywistości'.

'(…) na naszym przykładzie tego, jak traktujemy własne granice, dzieci uczą się postępowania z naszymi własnymi granicami w przyszłości. Warto zatem chronić swoje dorosłe granice w taki sposób, w jaki chcielibyśmy, aby nasze dziecko chroniło własne.' Nie jest to jednak łatwe. Podczas chronienia swoich granic pojawiają się wyzwania – radzenie sobie z własną złością oraz z frustracją dziecka

    Szanowanie granic dziecka rozwija u niego umiejętność chronienia własnych granic, wzmacnia poczucie wartości, umacnia relację z rodzicem, zwiększa samodzielność oraz wspiera relacje z rówieśnikami. 'Dziecko doświadczające szacunku dla swoich GRANIC nie uruchamia mechanizmów obronnych wobec rodzica, przez co otwiera się na jego wpływy, słucha jego opinii i raz w otwartości, że może warto za nimi podążyć, jeśli uzna to za słuszne.'

'Dziecięce nie to wyraz budującej się autonomii. (... )Jest aktem woli. Mówi o rosnących granicach, świadomości siebie, samodzielności.'

'Granice wyboru działają bowiem tak, że w obliczu przymusu niemal zawsze będą się pojawiać reakcje oporu (reakcje obronne)'. Zrezygnujmy z musisz, powinnaś i zamieńmy je na możesz, chcesz. 'Dziecko z zasady chętniej godzi się na współpracę, jeśli ma poczucie, że nie musi wykonywać polecenia natychmiast, jeśli nie jest zmuszane i rodzic nie komunikuje się z nim siłowo (...). Im mniej presji, a więcej spokoju, tym szanse na realizację działania zaproponowanego przez opiekuna się zwiększają. Próba przekroczenia granic dziecka siłą niemal automatycznie tworzy opór i konflikt. '

    Na zakończenie autor podkreśla: 'Najważniejsze jest zrozumienie tego, co jest dla nas ważne oraz co chcemy zmienić i dlaczego to robimy'. I z tą myślą Was zostawię, zastanówcie się nad tematem granic i sięgnijcie po ten poradnik.

Karolina